Kourisodon

Kourisodon is een geslacht van de Mosasauridae dat tijdens het late Krijt leefde in het gebied van het huidige Canada. De enige benoemde soort is Kourisodon puntledgensis.

Eind twintigste eeuw vond amateurpaleontoloog Joe Zanbilowicz op de zuidelijke oever van de Puntledge op Vancouver Island het skelet van een mosasauride. Het werd geprepareerd onder leiding van Colin Cooke van Prehistoric Animal Structures en toegevoegd aan de collectie van het Courtenay and District Museum.

In het museum had zich in de loop der jaren een aanzienlijke hoeveelheid mosasauride fossielen opgehoopt en Elisabeth Nicholls en Dirk Meckert besloten die eens te gaan beschrijven. Het voornoemde skelet benoemden ze in 2002 als de de typesoort Kourisodon puntledgensis. De geslachtsnaam is afgeleid van het Grieks κουρίς, kourís, "scheermes" en ὀδών, odoon, "tand", een verwijzing naar het zijdelings afgeplatte gebit. De soortaanduiding verwijst naar de herkomst bij de Puntledge River.

Het holotype, CDM 022, is gevonden in een laag van de Penderformatie die dateert uit het late Santonien, ongeveer vierentachtig miljoen jaar oud. Het bestaat uit een skelet met schedel. Behalve de schedel met onderkaken omvat het zeven halswervels, zesendertig ruggenwervels, tweeëntwintig staartwervels, ribben, het rechteropperarmbeen, de linkerschoudergordel en een linkervoorvin. De schedel was grotendeels uit elkaar gevallen. Het betreft een volwassen individu.

In 2005 werden tanden uit Japan aan een Kourisodon sp. toegewezen.

De lengte van Kourisodon werd geschat op 375 centimeter.

De beschrijvers stelden enkele onderscheidende kenmerken vast. Twee kunnen autapomorfieën zijn, unieke afgeleide eigenschappen. De beennaad tussen praemaxilla en bovenkaaksbeen is kort. Het surangulare is slank.

Verder is er een unieke combinatie van op zich niet unieke kenmerken. De tak van het supraorbitale steekt uit. Het dentarium heeft een uitgebreide tandeloze "boeg". Het bovenkaaksbeen draagt veertien tot zestien tanden. De tanden zijn zijdelings afgeplat tot snijdende lemmeten. Het opperarmbeen heeft een goed ontwikkeld ectepicondyle en entepicondyle, distale gerichtsknobbels die uitgegroeid zijn tot complexe takken. Het spaakbeen is aan het distale uiteinde verbreed. Het eerste middenhandsbeen is proximaal, aan de polszijde, verbreed.

Kourisodon werd in de Mosasaurinae geplaatst. Daarbinnen zou het een nauwe verwant kunnen zijn van Liodon. Sommige analyses tonen een basale positie onder Clidastes.

Het volgende cladogram toont die laatste mogelijkheid.

• Nicholls, E.L. and Meckert, D. 2002. "Marine reptiles from the Nanaimo Group (Upper Cretaceous) of Vancouver Island". Canadian Journal of Earth Science 39(11): 1591-1603
• Tanimoto, M. 2005. "Mosasaur remains from the Upper Cretaceous Izumi Group of Southwest Japan". Netherlands Journal of Geosciences. 84(3): 373–378