Lijst van afkortingen in het Nederlands
Dit is een lijst van afkortingen in het Nederlands.
Voor lijsten met afkortingen per vakgebied, zie:
arbo · geneeskunde · ICT · informatica · milieukunde · navigatie · onderwijs · overheid en politiek · polymeernamen · rechtspraak · spoorwegstations · wetten en regelingen · wiskundeDeze lijst bevat afkortingen die in het Nederlandse taalgebruik voorkomen, met inachtneming van de volgende punten:
- 'In het Nederlandse taalgebruik' hoeft niet te betekenen dat de afkorting naar een Nederlandstalig begrip verwijst. Daarom zijn ook afkortingen als 'SOS' en 's.v.p.' opgenomen.
- Het begrip 'afkorting' wordt in ruime zin gebruikt en omvat in deze lijst:
- afkortingen in engere zin: bij lezing wordt het oorspronkelijke woord voluit uitgesproken ('blz.', 'm.a.w.')
- symbolen, dat wil zeggen wetenschappelijke notaties en andere genormeerde korte schrijfwijzen ('V', 'g', 'EUR')
- initiaalwoorden, waarbij de letters apart worden uitgesproken ('pc')
- letterwoorden of acroniemen, waarbij de letters als woord worden uitgesproken ('pin', 'Riagg')
- lettergreepwoorden of verkortingen, opgebouwd uit oorspronkelijke lettergrepen of delen daarvan ('horeca', 'info').
- Het teken † staat bij instellingen die niet meer of niet meer als zodanig bestaan.
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
A
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
B
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
C
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
D
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| D66 | Democraten 66 |
| DA | Drogisten Associatie |
| DAB | Digital Audio Broadcasting |
| DAC | Digitaal-Analoog Convertor Derde Arbeidscircuit Dagactiviteitencentrum |
| DAF | Van Doorne’s Aanhangwagenfabriek N.V. |
| DB | Deutsche Bahn |
| dB | decibel |
| DBC | diagnosebehandelingcombinatie |
| DBNL | Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren |
| D.C. | da capo, muziekterm |
| D.C. | District of Columbia, Washington D.C., hoofdstad van de Verenigde Staten |
| DCMR | Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond |
| d.d. | de dato (daterend van) |
| DE | Douwe Egberts |
| del. | delineavit, aanduiding achter een naam op een prent: heeft getekend |
| DDR | Duitse Democratische Republiek |
| DDOS | Distributed Denial of Service |
| DDT | dichloordifenyltrichloorethaan, een insecticide |
| DELA | Draagt Elkanders Lasten (DELA), een coöperatieve uitvaartverzekeraar |
| DEXA(-scan) | Dual Energy X-ray Absorptiometry |
| DG | directeur-generaal |
| DGS | depositogarantiestelsel |
| DHD | Dutch Hospital Data |
| DHL | Postbedrijf DHL, vernoemd naar de oprichters Dalsey, Hillblom en Lyn |
| dhr. | de heer |
| DIDs | decentralized identifiers (DIDs), decentrale identificatoren |
| DigiD | digitale Identiteit, DigiD |
| d.i. | dit is of dat is |
| DIMS | Drugs Informatie en Monitoring Systeem |
| DIN | Deutsches Institut für Normung |
| dir. | directeur |
| DIY | Do-It-Yourself, doe het zelf |
| dj | diskjockey |
| DJI | Dienst Justitiële Inrichtingen |
| dl | deciliter, ook dL |
| dm | decimeter |
| DMA | Digital Markets Act, Verordening digitale markten |
| d.m.v. | door middel van |
| DNA | desoxyribonucleïnezuur |
| DNB | De Nederlandsche Bank |
| DOS | disk operating system Door Oefening Sterk |
| DOVO | Dienst voor Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen |
| DPCM | differentiële pulscodemodulatie (DPCM) |
| Dpl | dienstplichtige |
| DPOF | Digital Print Order Format |
| DR | Drenthe, ook Dr |
| dr. | doctor |
| drs. | doctorandus |
| ds. | dominee |
| D.S. | dal segno |
| DS'70 | Democratisch Socialisten '70 |
| DSA | Digital Services Act |
| DSI | Dienst Speciale Interventies |
| DSL | digital subscriber line (DSL) |
| DSLAM | Digital Subscriber Line Access Multiplexer (DSLAM) |
| DSM | Dutch State Mines |
| DSP | digitale signaalprocessor of Digital Signal Processing |
| dtp | desktoppublishing |
| DUO | Dienst Uitvoering Onderwijs |
| D.V. | Deo volente[9][10] |
| dvd | digital versatile disc (dvd) |
| DVT | diepveneuze trombose |
| DWDD | De wereld draait door, een televisieprogramma |
| d.w.z. | dat wil zeggen |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
E
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
F
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
G
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
H
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
I
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| I&A | Informatisering en Automatisering |
| IAEA | Internationaal Atoomenergieagentschap |
| IATA | International Air Transport Association |
| i.a.v. | in aanwezigheid van; in afwachting van |
| i.a.w. | in andere woorden |
| IB | Inkomstenbelasting; International Baccalaureate |
| IBAN | International Bank Account Number |
| i.b.d. | in buitengewone dienst (b.v. kamerheer van Koninklijk Huis) |
| ibs | inbewaringstelling |
| i.b.v. | in bezit van |
| ic | Intensive Care |
| IC | Integrated Circuit; Intercity |
| i.c. | in casu |
| ICAO | Engels: International Civil Aviation Organization, Internationale Burgerluchtvaartorganisatie |
| ICC | Internationale Kamer van Koophandel |
| ICE | In case of emergency; Intercity Express (treintype in Duitsland); Immigration and Customs Enforcement (politiedienst van US Departement of Homeland Security); |
| i.c.m. | in combinatie met |
| ICT | Informatie- en Communicatietechnologie; International Campaign for Tibet |
| id. | idem (hetzelfde) |
| ID-bewijs | identiteitsbewijs |
| idd | inderdaad |
| IDIL | Informatie Dienst Inzake Lectuur, Informatiedienst Inzake Lectuur † |
| IDFA | International Documentary Film Festival Amsterdam |
| i.e. | id est (dat is, dat wil zeggen) |
| IE | Internet Explorer |
| i.f.v. | in functie van (Belgisch) |
| IGM | Internationaal Grootmeester; ingame message |
| IGJ | Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd |
| i.g.st. | in goede staat |
| i.g.v. | in geval van |
| IGZ | Inspectie voor de Gezondheidszorg |
| i.h. | in handen |
| i.h.a. | in het algemeen |
| i.h.b. | in het bijzonder |
| i.h.k.v. | in het kader van |
| i.h.t.v. | in het teken van |
| i.i.g. | in ieder geval |
| IKEA | Ingvar Kamprad Elmtaryd Agunaryd (naam en woonplaats van de oprichter van het bedrijf IKEA) |
| IKF | Internationale Korfbalfederatie |
| Ikon | Interkerkelijke Omroep Nederland |
| ILO | Instituut voor Lichamelijke Opvoeding; International Labour Organization (Internationale Arbeidsorganisatie) |
| ILT | Inspectie Leefomgeving en Transport |
| IMEI | International Mobile Equipment Identity |
| IMF | Internationaal Monetair Fonds |
| IMG | Instituut Mijnbouwschade Groningen |
| IMO | Internationale Maritieme Organisatie |
| Incoterms | International Commercial Terms |
| IND | Immigratie- en Naturalisatiedienst, Indianapolis International Airport (IATA-code) |
| incl. | inclusief |
| info | informatie |
| ing. | ingenieur |
| INT | Instituut voor de Nederlandse Taal |
| intern. | internationaal |
| Interpol | International Criminal Police Organization |
| IOAW | Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers |
| IOC | Internationaal Olympisch Comité |
| i.o.m. | in overeenstemming met; in overleg met |
| IOOF | Independent Order of Odd Fellows |
| i.o.v. | in opdracht van |
| IP | Internet Protocol |
| i.p.v. | in plaats van |
| IQ | intelligentiequotiënt |
| ir. | ingenieur |
| IRA | Iers Republikeins Leger |
| IRC | Internet Relay Chat |
| IRL | in real life |
| i.r.t. | in relatie tot |
| ISBN | Internationaal Standaard Boeknummer |
| ISDN | Integrated Services Digital Network |
| i.s.m. | In samenwerking met |
| ISO | International Organization for Standardization |
| ISSN | International Standard Serial Number |
| ISU | Internationale Schaatsunie |
| IT | Informatietechnologie |
| ITAA | Institute for Tax Advisors and Accountants |
| ITAL | Instituut voor Toepassing van Atoomenergie in de Landbouw † |
| ITO | Individueel Technisch Onderwijs |
| i.t.t. | in tegenstelling tot |
| IVD | Inspectie Veiligheid Defensie |
| ivf | In-vitrofertilisatie |
| i.v.m. | in verband met |
| IW | Industriële wetenschappen |
| i.z.g.st. | in zeer goede staat |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
J
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| J. of j. | jaar |
| J | joule |
| JAC | Jongeren Advies Centrum (België) en Jongeren Advies Centrum (Nederland) |
| JBN | Judo Bond Nederland |
| jhr. | Jonkheer |
| JIT | Joint Investigation Team |
| jkvr. | jonkvrouw |
| jl. | jongstleden |
| JOVD | Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie |
| jr. | junior; jaar |
| Jz. | Janszoon, Jacobszoon enz. |
| JZHMH | Je Zal Het Maar Hebben |
| Jzm | Je Zou Maar |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
K
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
L
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
M
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
N
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
O
| Afkorting | Betekenis(sen) | |
|---|---|---|
| Ω | ohm | |
| o. | onzijdig | |
| O. | oosten | |
| o.a. | onder andere(n) | |
| ob. | obiit (overleden) | |
| OB | Omzetbelasting; ohne Binde (zonder maandverband) | |
| OBD | Open Bedrijvendag | |
| obl. | obligatie | |
| OBM | ontzegging van de bevoegdheid tot het besturen van motorrijtuigen | |
| o.b.s. | openbare basisschool | |
| o.b.v. | op basis van; onder begeleiding van | |
| o.c. | opere citato (in het aangehaalde werk) | |
| OCMW | Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn | |
| OCW | Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | |
| OD | Ordedienst | |
| o.d.a.m. | om de andere maand | |
| ODBC | Open DataBase Connectivity | |
| o.d.t. | onder de titel; onder de toonbank | |
| o.d.z. | onder de zinspreuk | |
| o.e.r. | op erewoord retour | |
| OECD | Organisation for Economic Cooperation and Development (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) | |
| OESO | Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling | |
| ofc | of course, natuurlijk | |
| o.f.m. | ordo fratrum minorum | (minderbroeders, franciscanen) |
| o.g. | of gelijkwaardig; ondergetekende | |
| o.g.v. | op grond van; onder gebruikelijk voorbehoud | |
| OGGZ | openbare geestelijke gezondheidszorg | |
| o.i. | onzes inziens | |
| o.i.d. | of iets dergelijks | |
| o.i.v. | onder invloed van | |
| ok, OK | operatiekamer; operatiekwartier | |
| O.L. | Oosterlengte | |
| OL | Openbaar Lichaam | |
| OLO | Onverwacht Lange Opnameduur | |
| o.l.s. | openbare lagere school | |
| OLT | Openluchttheater | |
| o.l.v. | onder leiding van | |
| O.L.V. | Onze-Lieve-Vrouw | |
| o.m. | onder meer; ongehuwde man | |
| OM | Openbaar ministerie | |
| OMT | Outbreak Management Team | |
| ong. | ongeveer; ongenummerd; ongeadresseerd | |
| ONK | Open Nederlands Kampioenschap | |
| O.N.O. | oostnoordoosten | |
| onov.ww. | onovergankelijk werkwoord | |
| O.O. | onderofficier | |
| o.o.v. | onvoorziene omstandigheden voorbehouden | |
| OPEC | Organisatie van Olie Exporterende Landen (Engels: Organization of the Petroleum Exporting Countries) | |
| opm. | opmerking | |
| opp. | oppervlakte | |
| OPTA | Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit | |
| OR | Ondernemingsraad; Olympisch record | |
| orac | Ondergrondse restafvalcontainer | |
| ORAS | Organisatie Rationele Studenten; Omega Ruby en Alpha Sapphire | |
| org. | organisatie | |
| orv | Overlijdensrisicoverzekering (NL) | |
| OS | Operating System; Olympische spelen | |
| OSG | Openbare scholengemeenschap | |
| OSB | Ordo Sancti Benedicti Benedictijnen; Overheidsservicebus (tegenwoordig Digikoppeling) | |
| O.T. | Oude Testament | |
| OTAP | Ontwikkeling, test, acceptatie en productie | |
| OTC | Over-the-counter (financieel) | |
| o.t.t. | onvoltooid tegenwoordige tijd | |
| OU | Open Universiteit | |
| o.v. | onder voorbehoud | |
| OV | Overijssel; Openbaar vervoer; opleidingsvorm (zie buitengewoon onderwijs); Openbaar Veiligheidsnummer bij de DVZ | |
| ov.cmpl. | over complicatie | |
| OVL | Oost-Vlaanderen; Openbare Verlichting | |
| o.v.t. | onvoltooid verleden tijd | |
| OVV | Onderzoeksraad voor Veiligheid; Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen | |
| o.v.v. | onder vermelding van | |
| ozb | onroerendezaakbelasting | |
| O.Z.O. | oostzuidoosten; Oranje Zal Overwinnen (zie verzet) |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
P
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
Q
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| QCD | Quantum Chromo Dynamics |
| q.e. | quod est, wat wil zeggen |
| q.e.d. | quod erat demonstrandum, wat te bewijzen was |
| QED | Quantum Electro Dynamics |
| QI | Queteletindex |
| q.n. | quem novisti |
| QoS | Quality of Service |
| q.p. | quantum placet |
| QPR | Queens Park Rangers FC |
| QPS | Quality Positioning Services B.V. |
| q.q. | qualitate qua; ambtshalve, uit hoofde van zijn ambt |
| QR | Quick Response (QR-code) |
| q.s. | quantum satis; quantum sufficit |
| q.t. | quod testor |
| QUB | Queens University Belfast |
| q.v. | quod vide |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
R
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
S
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| s[12] | seconde |
| SAAB | Svenska Aeroplan Aktie Bolaget |
| Sabam | Société d’Auteurs Belge – Belgische Auteurs Maatschappij |
| S.A.B.C.A. | Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques |
| Sabena | Société Anonyme Belge d'Exploitation de la Navigation Aerienne |
| S.B. | Stuurboord |
| SBB | Staatsbosbeheer |
| SBO | Studie- en Beroepsoriëntering; Speciaal Basis Onderwijs |
| SBP | Small Business Project |
| SBU | studiebelastingsuur |
| s.c. | Latijn: sub conditione |
| sc. | scilicet, namelijk |
| SciFi | sciencefiction |
| s.c.j. | sub conditione Jacobi |
| SCOR | Supply chain operations reference – model |
| SCP | Sociaal en Cultureel Planbureau |
| SD | Standaarddeviatie; Sicherheitsdienst |
| SDAP | Sociaal-Democratische Arbeiderspartij |
| SDH | Synchrone Digitale Hiërarchie |
| SDI | Single Document Interface, Suction Diesel Injection |
| SDP | Sociaal-Democratische Partij |
| SE | Software Engineering |
| SEH | Spoedeisende hulp |
| sec[13] | seconde |
| Secr. | secretaris |
| SEI | Sociaal-economische initiatie |
| SER | Sociaal-Economische Raad |
| SERV | Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen |
| SGP | Staatkundig Gereformeerde Partij |
| SGR | Stichting Garantiefonds Reisgelden |
| SH | Slechthorend |
| SI | Système international |
| SILA | Stichting Interkerkelijke Ledenadministratie |
| SIMAVI | Steun in Medische Aangelegenheden Voor Inheemsen |
| Simca | Société Industrielle de Mécanique et de Carrosserie Automobile |
| sin | sinus |
| SIOD | Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst |
| SIRE | Stichting Ideële Reclame |
| SIS | Sociaal Informatiesysteem; Secret Intelligence Service |
| s.j. | societas Jesu, Jezuïet |
| SKB | Stichting Kritisch Bosbeheer |
| SKD | Stichting Koninklijke Defensiemusea |
| SKEPP | Studiekring voor de Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale |
| s.l. | sensu lato |
| SLA | Service Level Agreement |
| SMA | Sportmedisch Adviescentrum |
| SMAK | Stedelijk Museum voor Actuele Kunst in Gent |
| SMART | opvoedings- of management-principe; Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdsgebonden |
| SMK | Stichting Museumkaart |
| SMTP | Simple Mail Transfer Protocol |
| SNA | Stichting Normering Arbeid |
| SNF | Stichting Normering Flexwonen |
| SNMP | Simple Network Management Protocol |
| SO | speciaal onderwijs; secundair onderwijs |
| soa | seksueel overdraagbare aandoening |
| SOA | Service Oriented Architecture |
| soc. | sociaal |
| SODA | Service Organisatie Directe Aansprakelijkstelling |
| SodM | Staatstoezicht op de Mijnen |
| SOG | studieontwijkend gedrag |
| SOHK | Stichting Oude Hollandse Kerken |
| SOM | Seine-Oise-Marne |
| SON | Snijders-Oomen niet-verbale intelligentietest |
| SOS | cocaïne; Save Our Souls; Save Our Ship |
| SOVON | Sovon Vogelonderzoek Nederland, voorheen Samenwerkende Organisaties Vogelonderzoek Nederland; Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Noord-Holland-Noord |
| SP | Socialistische Partij |
| sp. | Latijn: species (soort) |
| SP2 | Service Pack 2 |
| sp.a | Socialistische Partij Anders (Vlaanderen) |
| Spar | Eigenlijk: De Spar (Door eendrachtig samenwerken profiteren allen regelmatig) |
| SPD | Sociaaldemocratische Partij van Duitsland |
| SPE | Speciale Politie Eenheid |
| spec. | Latijn: species (soort) |
| SPSB | Surinaamse Postspaarbank |
| SPQR | Senatus populusque Romanus (SPQR), ook S.P.Q.R. |
| SQL | Structured Query Language |
| Sr. | (Fr.) sieur, (de) heer; (Lat.) senior, de oudste; Wetboek van Strafrecht (Sr, zonder punt) |
| SRL | Stichting Rijssens Leemspoor |
| SRON | Stichting Ruimte Onderzoek Nederland (Space Research Organisation Netherlands), thans SRON Netherlands Institute for Space Research (Nederlands instituut voor ruimte-onderzoek) |
| SRV | Samen Rationeel Verkopen |
| SS | Schutzstaffel; Staatsspoorwegen |
| ss | stoomschip |
| s.s. | sensu stricto |
| SSRE | Societas Studiosorum Reformatorum Eindhoviensis; tegenwoordig is SSRE enkel nog maar een naam en heeft de afkorting haar betekenis verloren. |
| s.s.t.t. | salvis titulis (behoudens de titels) |
| SSX | Suriname Stock Exchange |
| s.t. | salvo titulo (behoudens de titel) |
| St. | Stichting; Sint |
| STAP | Stichting Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP (voorheen Stichting Alcoholpreventie) |
| Ster | Stichting Ether Reclame |
| STIBOKA | Stichting voor Bodemkartering, in 1989 opgegaan in Staring Centrum, in 2000 opgegaan in Alterra, nadien opgegaan in Wageningen Environmental Research |
| Stimezo | Stichting Medisch Verantwoorde Zwangerschapsonderbreking (1969-1998) |
| STP | Shielded Twisted Pair |
| StuFi | studiefinanciering |
| StuVo | studentenvoorzieningen |
| SUV | Sports utility vehicle |
| SVB | Sociale Verzekeringsbank |
| SVC | switched virtual channel; switched virtual connection |
| s.v.p. | (Fr.) s'il vous plaît, als 't u belieft, alstublieft |
| SVR | Stichting Vrije Recreatie |
| SVT | schoolvorderingentest |
| SVTD | Sociale Vertaal- en Tolkdienst |
| SVW | Samenwerkingsverband Waterland |
| S.V.Z. | Stand van zaken |
| SW | Stroomweg |
| SWAB | Stichting Werkgroep Antibioticabeleid |
| SWIFT | Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication |
| SWP | School Werk Plan |
| synd. | syndicaat, syndicus |
| Sysop | system operator |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
T
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| T | tesla |
| TAB | technisch applicatiebeheer |
| tab. | tabel; tabulator |
| TAK | Taal Aktie Komitee |
| TAN(-code) | Transactie Autorisatie Nummer |
| tan | tangens |
| t.a.p. | ter aangehaalde plaatse (ouderwets: op de geciteerde plaats in een bron, bijvoorbeeld boek. Is gelijk aan ibidem, op dezelfde aangehaalde plaats) |
| t.a.v. | ter attentie van / ten aanzien van |
| TAW | Tweede Algemene Waterpassing (België) |
| TB | technisch beheer; terabyte |
| tb / tbc | Tuberculose |
| TBB | Te Beschermen Belang |
| TBL | Titus Brandsma Lyceum |
| tbs | terbeschikkingstelling |
| TBV | taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden |
| t.b.v. | ten behoeve van; ten bate van; ter beschikking van; ten bedrage van |
| TCI | Team Criminele Inlichtingen |
| TCMG | Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen |
| TCP | Transmission Control Protocol |
| TDF | Tour de France |
| TDI | Tabbed Document Interface |
| t.e.a.b. | tegen elk aannemelijk bod, tegen elk aannemelijk bedrag |
| TEK | (regeling) Tegemoetkoming energiekosten energie-intensief mkb |
| tel. | telefoon |
| Teleac | Teleac, Televisie Academie, opgegaan in NTR |
| telw. | telwoord |
| TESO | Koninklijke N.V. Texels Eigen Stoomboot Onderneming |
| TEU | Twenty feet Equivalent Unit |
| TEW | toegepaste economische wetenschappen |
| TFN | Turkse Federatie Nederland |
| tft | thin-film transistor |
| t.g.t. | te gebruiken tot; te gelegener tijd |
| TGV | Train à Grande Vitesse |
| t.g.v. | ten gevolge van; ter gelegenheid van; ten gunste van |
| TH | Technische hogeschool |
| th | te huur |
| Thavo | Tweetalig hoger algemeen voortgezet onderwijs |
| t.h.o.d.n. | tevens handelend onder de naam |
| t.h.t. | ten minste houdbaar tot |
| t.h.v. | ter hoogte van |
| TIA | Transient Ischaemic Attack |
| TIB | Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden |
| TiB | tebibyte |
| T.I.R. | Transports Internationaux Routiers |
| tk. | te koop |
| t.k.g. | ter kennisgeving |
| TKN | Theoretische Kustnavigatie (diploma's in de watersport) |
| t.k.n. | ter kennisneming |
| TKO | technisch knock-out (bij vechtsporten) |
| tl | tube luminescent (fluorescentielamp); theoretische leerweg |
| ™ | Trademark |
| t/m | tot en met |
| TMG | Telegraaf Media Groep |
| TNA | Technicum Noord-Antwerpen; Total Nonstop Action Wrestling |
| TNO | Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek |
| TNT | Thomas Nationwide Transport; Trinitrotolueen; Postbedrijf TNT (Nederland) |
| t.n.v. | ten name van |
| t/o | tegenover (bijvoorbeeld in het adres van woonboten) |
| TOA | Technisch onderwijsassistent |
| TOAH | Tijdelijk onderwijs aan huis |
| TOG | tegemoetkoming onderhoudskosten thuiswonende gehandicapte kinderen |
| TOGS | Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren |
| TOLEDO | Toetsen en leren doeltreffend ondersteunen (elektronische leeromgeving) |
| t.o.v. | ten opzichte van; ten overstaan van |
| TONK | Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten |
| Tozo | Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers |
| TPG | TNT Post Groep |
| TPV | Totale Parenterale voeding. De voeding gaat niet door de mond en het maag-darmkanaal het lichaam in maar loopt door een dun slangetje (katheter) direct een bloedvat in. |
| TRIPs | Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights |
| TROS | Televisie en Radio Omroep Stichting |
| TSEG | Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis |
| TSHD | Trailing Suction Hopper Dredger (sleephopperzuiger) |
| TSO | Technisch secundair onderwijs |
| TT | Tourist Trophy |
| TTIP | Transatlantic Trade and Investment Partnership |
| tto | tweetalig onderwijs |
| t.t.v. | ten tijde van |
| t.t.v.v. | tussentijdse verkoop voorbehouden |
| TTW | Toegepaste en Technische Wetenschappen |
| t.t.z. | 't is te zeggen (Belgisch informeel) |
| TU | Technische universiteit |
| TU/e | Technische Universiteit Eindhoven |
| TUK | Theologische Universiteit Kampen (Broederweg) |
| TÜV | TÜV, Technischer Überwachungs Verein |
| tv | Televisie |
| t.v. | te voren |
| tvb | taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden |
| TVL | Tegemoetkoming Vaste Lasten |
| Tvwo | Tweetalig Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs |
| t.w. | te weten |
| t.w.v. | ter waarde van |
| t.z. | ter zake; ter zee (kapitein t.z.) |
| t.z.t. | te zijner tijd |
| t.z.v. | ter zake van |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
U
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
V
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
W
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
X
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| XHTML | Extensible HyperText Markup Language |
| XL | Extra Large |
| XML | Extensible Markup Language |
| X.P. | Exprès Payé (ijlbode betaald) |
| XPS | X-Ray Photoemission Spectroscopy |
| XS | Extra Small |
| xtc | Extacy |
| XXL | Extra Extra Large |
| XXS | Extra Extra Small |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
Y
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| YB | Yottabyte |
| yd | Yard |
| Y.M.C.A. | Young Men's Christian Association |
| YTM | Yield to maturity |
| Y.W.C.A. | Young Women's Christian Association |
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z
Z
| Afkorting | Betekenis(sen) |
|---|---|
| z. | Zuid |
| z.a. | zie aldaar |
| zat. | zaterdag |
| ZB | Zettabyte |
| Z.B. | Zuiderbreedte |
| z.b.b.h.h. | zijne bezigheden buitenshuis hebbende |
| zbc | zelfstandig behandelcentrum |
| zbo | zelfstandig bestuursorgaan |
| Z.D. | Zijne Doorluchtigheid; zonder datum (bij gebruik APA-regels) |
| Z.D.H. | Zijne Doorluchtige Hoogheid |
| Z.E. | Zijne Edelheid; Zeer Eerwaarde |
| Z.Em. | Zijne Eminentie |
| ZFW | Ziekenfondswet |
| zg. | zogenaamd |
| z.g. | zaliger gedachtenis |
| z.g.a.n. | zo goed als nieuw |
| zgn. | zogenaamd |
| ZH | Zuid-Holland |
| Z.H. | Zijne Heiligheid; Zijne Hoogheid |
| z.h.s. | zonder hoofdelijke stemming |
| z.i. | zijns inziens |
| ZIS | Ziekenhuisinformatiesysteem |
| z.j. | zonder jaartal |
| Z.K.H. | Zijne Koninklijke Hoogheid ; Zijne Keizerlijke Hoogheid |
| Z.K.M. | Zijne Koninklijke Majesteit; Zijne Keizerlijke Majesteit |
| ZM | zittende magistratuur |
| ZL | Zeeland |
| ZLM | Zeeuwse Landbouw Maatschappij |
| ZLTO | Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie |
| Zm | Zettameter |
| Z.M. | Zijne Majesteit |
| ZMC | Zaans Medisch Centrum |
| Z.M.L.K. | Zeer Moeilijk Lerende Kinderen |
| Z.M.O.K. | Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen |
| zn. | zoon, zonen |
| znw. | zelfstandig naamwoord |
| z.o. | zuidoost |
| ZOA | zeer open asfalt |
| ZOAB | zeer open asfaltbeton |
| Zobest | Zelfonderzoek belangstelling en studierichtingen (een belangstellingsvragenlijst i.v.m. studie- en beroepskeuze) |
| z.o.z. | zie ommezijde |
| Zr. | zuster |
| Zr.Ms. | Zijner Majesteits (wordt gevolgd door de betreffende scheepsnaam) |
| z.s.m. | zo spoedig mogelijk |
| z.v. | zoon van |
| z.v.k. | zonder verdere kosten |
| z.v.t. | zonder volledige titel |
| z.v.v.a. | zonder verlies van algemeenheid |
| ZW | Ziektewet |
| z.w. | zuidwest |
| zzo | zuidzuidoost |
| zzp | zelfstandige zonder personeel; Zorgzwaartepakket |
| zzw | zuidzuidwest |
Externe link
Referenties
- ↑ De Volkskrant, 14 januari 2015, In India gaan ze homo's genezen. Gearchiveerd op 18 oktober 2017.
- ↑ AD, 23 september 2013, Politie pakt dronken man van de AA op
- ↑ nrc.nl, 7 januari 2013, Teruglezen: het enige interview met neuroloog J. S. over zijn ondergang
- ↑ afkortingen.nu, Wat betekent aanw.vnw.?. Gearchiveerd op 30 mei 2023.
- ↑ Afkorting Woordenboek, Wat betekent de afkorting aanw.vnw.?. Gearchiveerd op 5 juni 2023.
- ↑ betekenisdefinitie.nl, Betekenis aanw. vnw.
- ↑ Team Taaladvies. Gearchiveerd op 23 oktober 2020.
- ↑ nrc.nl, 6 febr. 2002, 'Teksten soms verrassend vilein' . Gearchiveerd op 5 maart 2016.
- ↑ Van Dale
- ↑ refdag.nl, 01-10-2011, Alternatieve tijdrekening: (B)CE = (Before) Christ Era
- ↑ Rechtsaf is een afkortingenlijst van Belgische juridische tijdschriften
- ↑ officieel symbool van het SI (basiseenheden, BIPM)
- ↑ afkorting, geen officieel symbool, alleen gebruikt in niet-wetenschappelijk verband
- ↑ Moerdijkcentrale, benelux.rwe.com
- ↑ nu.nl. Gearchiveerd op 10 april 2023.
- ↑ Trouw
- ↑ Omroep Gelderland
- ↑ Eindhovens Dagblad
- ↑ Trouw
- ↑ Volkskrant