Yuanmouraptor

Yuanmouraptor jinshajiangensis

Yuanmouraptor is een geslacht van vleesetende theropode dinosauriërs, behorende tot de Carnosauria, dat tijdens de middelste Jura leefde in het gebied van het huidige China. De enige benoemde soort is Yuanmouraptor jinshajiangensis.

Vondst en naamgeving

In maart 2006 vonden Wang Guofu en Wang en Liu Dezhi Liu bij het dorp Xiabanjing nabij Jiangyi in de prefectuur Yuanmou en de provincie Yunnan het skelet van een theropode. Het werd opgesteld in het Chuxiong Lufeng Dinosaur Museum of World Dinosaur Valley Park met als label "Yuanmouraptor" zoals in 2014 bleek toen het deel uitmaakte van een tentoonstelling in Hong Kong. De naam bleef voorlopig een nomen nudum. In 2019 werden de tanden kort beschreven in een studie van theropode tanden.

In 2025 werd de typesoort Yuanmouraptor jinshajiangensis benoemd en beschreven door Zou Yi, Chen Li, Wang Tao, Wang Guofu en Zhang Weigang. De geslachtsnaam combineert een verwijzing naar Yuanmou met het Latijn raptor, "rover". De soortaanduiding verwijst naar de herkomst van de noordoever van de Jinsha, de middenloop van de rivier de Yangtze. Omdat de naam gepubliceerd werd in een elektronisch tijdschrift zijn Life Science Identifiers nodig voor de geldigheid ervan. Deze zijn 8F99DC0B-5E55-42CD-A0CF-9216F9EBE268 voor het geslacht en 5AE0D7CB-C337-41A2-BDC8-1F2E500624F6 voor de soort.

Het holotype, LFGT-ZLJ0115, is gevonden in een laag van de Zhangheformatie die dateert uit het Aalenian-Bajocien, zo'n 170 miljoen jaar oud. Het bestaat uit een skelet met schedel. Het bewaart de schedel, de onderkaken, tien halswervels en de voorste ruggenwervel. Alle wervels missen hun ribben. De schedel mist de neusbeenderen. Het fossiel is de meest volledige theropodenschedel die uit het middelste Jura van China bekend is.

Beschrijving

Grootte

Yuanmouraptor is ongeveer zes meter lang. De oorspronkelijke lengte van de schedel is geschat op zestig centimeter, de bewaarde lengte is 539 millimeter.

Onderscheidende kenmerken

De beschrijvers stelden een aantal onderscheidende kenmerken vast. Sommige daarvan zijn autapomorfieën, unieke afgeleide eigenschappen, in dit geval ten opzichte van de Metriacanthosauridae als geheel. De voorste tak van het postorbitale is plaatvormig en heeft een constante hoogte over zijn hele lengte. De neergaande tak van het postorbitale heeft op de buitenzijde een naar buiten gewrongen trog. De voorste halswervels hebben sterk naar achteren verlengde epipofysen, extra uitsteeksels op de achterste gewrichtsuitsteeksels. De derde halswervel heeft op de middelste onderkant een sterk uitgehold pneumatisch foramen. De achterste doornuitsteeksels hebben plaatvormige doornuitsteeksels met een min of meer rechthoekig profiel.

Diagram van de schedel

Verder is er een unieke combinatie van op zich niet unieke kenmerken. De uitholling rond de fenestra antorbitalis heeft op het traanbeen een extra foramen onder het gebruikelijke pneumatische foramen, net als bij Allosaurus. De bovenzijde van het traanbeen draagt een lage verruwing, net als bij Megalosauridae. Het buitenvlak van het jukbeen mist een pneumatisch foramen, net als bij Ceratosauria. De onderzijde van het intercentrum van de draaier loopt evenwijdig aan de onderzijde van het wervellichaam van de draaier, net als bij Piatnitzkysaurus. De voorrand van de derde en vierde halswervel toont een knik als bij Dilophosaurus en Baryonyx. Bij de voorste halswervels heeft het voorste gewrichtsfacet een afgeplatte strook om de omtrek, net als bij Megalosauridae en sommige Ceratosauria.

Skelet

De praemaxilla draagt vier tanden.

Fylogenie

Youanmouraptor werd basaal in de Metriacanthosauridae geplaatst, in een "kam" met Xuanhanosaurus en meer afgeleide soorten.

De wervels

Het volgende cladogram toont de positie in de evolutionaire stamboom volgens het beschrijvende artikel.

Tetanurae 

Monolophosaurus


Chuandongocoelurus



Megalosauroidea 

Spinosauridae


Megalosauridae




Piatnitzkysauridae


Avetheropoda 

Coelurosauria




Asfaltovenator


Allosauroidea 

Allosauria


Metriacanthosauridae 

Yuanmouraptor



Xuanhanosaurus




'Szechuanosaurus' zigongensis




Shidaisaurus




CNM V214



Yangchuanosaurus





Metriacanthosaurinae 


Alpkarakush


Metriacanthosaurus





Siamotyrannus




Sinraptor hepingensis



Sinraptor dongi













Literatuur

  • Anoniem. 2014. "Special Exhibition: Legends of the Giant Dinosaurs". Hong Kong Science Museum newsletter. 1-3-2014: 2-7
  • Hendrickx, Christophe, Mateus, Octávio, Araújo, Ricardo, and Choiniere, Jonah. 2019. "The distribution of dental features in non-avian theropod dinosaurs: Taxonomic potential, degree of homoplasy, and major evolutionary trends". Palaeontologia Electronica 22.3.74 1 110. DOI:https://doi.org/10.26879/820.
  • (en) Zou, Yi, Chen, Li, Wang, Tao, Wang, Guo-Fu, Zhang, Wei-Gang (2 april 2025). A new metriacanthosaurid theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Yunnan Province, China. PeerJ 13: e19218. ISSN:2167-8359DOI:10.7717/peerj.19218.