Pauselijke privésecretaris
Een pauselijke privésecretaris ondersteunt de paus bij het uitvoeren van zijn ambtstaken. Hij assisteert de paus bij religieuze handelingen, officiële taken en private aangelegenheden.[1][2] Onder meer organiseert hij ontmoetingen en bezoeken. Mede daarom heeft de privésecretaris aanzienlijke informele macht.[2][3] Officieel is de pauselijke privésecretaris een medewerker van het Staatssecretariaat.[4] Meestal wordt deze functie vervuld door een jonge wereldpriester. Sinds 1970 was er ook een tweede privésecretaris.
Afgezien van het pontificaat van paus Franciscus, was er één pauselijke privésecretaris per pontificaat. Meestal was deze persoon reeds in een eerdere functie een nauwe medewerker van de paus. Er bestaat dus meestal vooraf al een vertrouwensrelatie.
Na de dood van de paus, eindigt het ambt van privésecretaris in principe automatisch.[2][4] Met enige regelmaat worden privésecretarissen na hun ambtsperiode benoemd tot bisschop of apostolisch nuntius.[2][5]
Voorbeelden


Met name Stanisław Dziwisz, de privésecretaris van paus Johannes Paulus II, werd in de laatste levensjaren van de paus beschouwd als een van de invloedrijkste geestelijken in het Vaticaan.[2]
Paus Franciscus besloot na zijn verkiezing tot paus om meerdere secretarissen aan te stellen, die elkaar gedurende de dag aflosten bij het bureauwerk. Daarmee liet hij het onderscheid tussen een eerste en tweede secretaris los. Tijdens zijn pontificaat waren er ook meerdere wisselingen in het ambt van pauselijke privésecretaris.[4][3]
Lijst van pauselijke privésecretarissen
| Persoon | Jaren | Paus |
|---|---|---|
| 1871 - 1878 | Pius IX | |
| 1878 - 1903 | Leo XIII | |
| 1903 - 1914 | Pius X | |
| 1914 - 1917 | Benedictus XV | |
| 1922 - 1939 | Pius XI | |
| 1939 - 1958 | Pius XII | |
| 1958 - 1963 | Johannes XXIII | |
| 1963 - 1978 | Paulus VI | |
| 1978 | Johannes Paulus I | |
| 1978 - 2005 | Johannes Paulus II | |
| 2005 - 2013 | Benedictus XVI | |
| 2013 - 2014 | Franciscus | |
| 2014 - 2019 | ||
| 2020 - 2023 | ||
| 2023 - 2025 | ||
| 2020 - 2025 | ||
| 2025 - heden | Leo XIV |
Lijst van tweede pauselijke privésecretarissen
| Persoon | Jaren | Paus |
|---|---|---|
| 1970 - 1982 | Paulus VI, Johannes Paulus I, Johannes Paulus II | |
| 1982 - 1987 | Johannes Paulus II | |
| 1988 - 1996 | Johannes Paulus II | |
| 1996 - 2007 | Johannes Paulus II, Benedictus XVI | |
| 2007 - 2013 | Benedictus XVI | |
| 2013 - 2014 | Franciscus | |
| 2014 - 2020 | Franciscus | |
| 2020 - 2025 | Franciscus |
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Päpstlicher Privatsekretär op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ Organen van het Pausschap. Katholiek.org. Geraadpleegd op 28 mei 2025.
- ↑ a b c d e (en) Expert: Private secretaries of popes not actually intended. Katholisch.de (13 augustus 2024). Geraadpleegd op 28 mei 2025.
- ↑ a b Peruviaanse priester is persoonlijke secretaris van Leo XIV. KRO-NCRV (16 mei 2025). Geraadpleegd op 28 mei 2025.
- ↑ a b c (de) Martina Lippl, Papst Franziskus fehlt enger Vertrauter: „Hat sich offenbar negativ auf Behandlung ausgewirkt“
. Münchner Merkur (28 februari 2025). Geraadpleegd op 28 mei 2025.
- ↑ Oud-privésecretaris Benedictus XVI nuntius Baltische Staten. KRO-NCRV (24 juni 2024). Geraadpleegd op 28 mei 2025.