Pauselijke kroning

Zie Pauskroning voor het artikel over de ceremonie waarmee tot 1978 een nieuwgekozen paus werd ingehuldigd als plaatsbekleder van Christus op aarde.
Viering op de Filipijnen van de kroning van een Mariabeeld 50 jaar eerder

Een pauselijke kroning is een katholieke kroningsritus toegekend aan een genadebeeld. Slechts weinig devotiebeelden worden in opdracht van de paus gekroond. Voor een bedevaartsoord is dit de hoogste erkenning die mogelijk is.

Kroningsceremonieel

Slechts aan bepaalde beelden wordt bij pontificaal privilege een canonieke kroning verleend. Meestal worden een beeld gekroond bij een bijzondere gelegenheid. Voor een bisschop is het een eer om namens de paus een beeld te mogen kronen.

Voor een kroning dient een verzoek aan de pauselijke nuntius gedaan te worden die dit overbrengt aan de Curie in Rome. Er wordt vervolgens onderzocht of het beeld wel in aanmerking komt voor een kroning. Indien de Curie een gunstig advies geeft is het aan de paus om het verzoek te aanvaarden. Er wordt dan een bul afgekondigd met onder andere de naam van de prelaat die namens de paus het beeld mag kronen. Er worden voor Maria en Kind Jezus kronen besteld bij een edelsmid. De kosten daarvoor worden voldaan uit giften.

Op de dag van de kroning worden de kronen door de bisschop gewijd, en vervolgens plechtig op het hoofd gezet terwijl een kroningsformule wordt uitgesproken. Bij de gelegenheid zijn vaak veel belangrijke gasten aanwezig.

Pauselijk gekroonde beelden

Er zijn wereldwijd tientallen beelden die pauselijk gekroond werden. Elke paus heeft wel enkele beelden vereerd met een bekroning. Paus Benedictus XVI kroonde in totaal zeven beelden, Franciscus tot en met 2016 een zestal beelden, waaronder de Virgen del Rocio de Malaga in 2015.[1]

België

Onze-Lieve-Vrouw van Walcourt.
Onze-Lieve-Vrouw van Laken
marmeren votiefsteen, Mechelen.
Marmeren votiefsteen te Buggenhout
de Bedevaart van de Aartshertogen Albrecht en Isabella naar OLV van Laken.
Bedevaart naar OLV van Wavre-Basse, verz. Sint-Kwintenskerk, Leuven.
Schilderij van de Pauselijk Kroning te Hanswijk door Mgr. Deschamps, Mechelen.
Kroning van OLV te Fatima in 1946, door kardinaal Benedetto Aloisi Masella.

De verering en devotie van de meeste Beelden stamt uit de late middeleeuwen, deze beelden kennen een oude processiecultuur. In België was het de gewoonte dat de koning of een lid van de koninkijke familie de kroning bijwoonde, dit gebeurde in Laken en in Jezus-Eik.

Chronologische lijst
Opdrachtgever Jaartal van Kroning Beeld
Pius IX 1860 Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen pauselijke kroning door Mgr. Goncella, nuntius.[2]
Pius IX 15 augustus 1867 Onze-Lieve-Vrouw van Virga Jesse pauselijke kroning door mgr. de Merode
Pius IX 1872 OLV van Scherpenheuvel pauselijke kroning door mgr. Deschamps
Pius IX 1874 Onze-Lieve-Vrouw van Halle pauselijke kroning door mgr. Deschamps
Pius IX 1875 Onze-Lieve-Vrouw van Walcourt kroning door mgr. Gravez.[2]
Pius IX 1876 OLV van Hanswijk, (Mechelen) pauselijke kroning door mgr. Deschamps, de kroon werd door Bourdon gesmeed.
31 juli 1887 Onze-Lieve-Vrouw van den Oudenberg, (Geraardsbergen) Kroning door Mgr. Lambrecht.[2]
1888 Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes (Oostakker) Kroning door mgr. Lambrecht.[2]
31 augustus 1890 Onze-Lieve-Vrouw Oorzaak Onzer Blijdschap, (Tongeren) pauselijk kroning door mgr. Doutreloux
1892 Onze-Lieve-Vrouw van Verviers kroning door Mgr. Doutreloux.[2]
1892 Onze-Lieve-Vrouw van Kerselare, (Oudenaarde) Kroning door Mgr. Stillemans.[2]
1896 Onze-Lieve-Vrouw van la Sarte, (Hoey) Kroning door mgr. Doutreloux.[2]
8 sept. 1897 Onze-Lieve-Vrouw van Basse-Wavre Kroning door kardinaal Goossens.[2]
1 mei 1898 Onze-Lieve-Vrouw van Kortenbos pauselijke kroning door mgr. Monseigneur de Montpellier
1899 Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen pauselijke kroning door mgr. Deschamps.
1902 Onze-Lieve-Vrouw van Dadizele Kroning door Mgr. Waffelaert.[2]
Pius X 19 June 1907 Onze-Lieve-Vrouw-ter-Koorts
Pius X 10 mei 1908 OLV van Lebbeke
Pius X 1912 OVL van Gaverland, (Melsele) pauselijke kroning door mgr. Stillemans
1914 Onze-Lieve-Vrouw der Zoete Nood Gods (Lede)
Pius XI 1924 OLV van Jezus Eik pauselijke kroning door Kardinaal Mercier, in bijzijn van Prinses Marie-Jose
1934 Onze-Lieve-Vrouw van Alsemberg kroning door Kard. Van Roey.[3]
Pius XI 17 mei 1936 Onze-Lieve-Vrouw van Laken kroning door kardinaal Jozef-Ernest van Roey, de kroning werd bijgewoond door koning Leopold III en Prins Boudewijn, die nog in rouw waren voor het overlijden van koningin Astrid.[4]
14 aug. 1956 Maagd der Armen, (Banneux) Kroning door Mgr Efrem Forni, Nuntius.[5]
Paulus VI 30 aug. 1964 Onze-Lieve-Vrouw Nood Gods, (Buggenhout) kroning door Mgr. van Peteghem.

Nederland

Spanje

In Spanje zijn er zeer veel beelden gekroond met pauselijk recht.

  • de Zwarte Madonna van Montserrat, een Sedes sapientiae uit Catalonië.
  • Virgen de los Milagros, persoonlijk gekroond door paus Johannes Paulus II in 1993
  • Virgen de la Peana, gekroond door paus Pius XII 1948 in bijzijn van Koning Alfonso
  • Virgen de Guadalupe pauselijke kroning door Kardinaal Segura in 1928, de kroning werd bijgewoond door tientallen bisschoppen, Koning Alfonso, die ook een kroon uit diamanten en wit goud schonk. Een mantel geborduurd met 30.000 parels werd geschonken door giften.
  • Virgen de la macarena, pauselijke kroning in 1964 op last van Johannes XXIII in bijzijn van Franco
  • Virgen del Rocio, pauselijke kroning op last van Benedictus XV door mgr. Almaraz, aartsbisschop van Sevilla in 1919
  • Virgen de los Reyes, pauselijke kroning 4 december 1904 door mgr. Ciriaco María Sancha
  • Virgen del Pilar, 20 mei 1905, de kronen werden door koningin Maria Christina geschonken en gewijd door Pius X
  • Virgen de la Almudena, Patrones van Madrid 10 november 1948
  • Virgen de la Paloma, Madrid werd op 27 mei 2000 (jubeljaar) gekroond door mgr. Antonio María Rouco Varela.

Elders

OLV van de Rozenkrans, Lourdes.
OLV van Las Lajas.

Na de kroning

Als het beeld eenmaal gekroond is, wordt het ter verering permanent tentoongesteld. Pauselijk gekroonde beelden worden met veel eerbied behandeld. Traditiegetrouw wordt het jubileum van de kroning ook gevierd; hiertoe wordt vaak opnieuw een jubelprocessie met pontificale hoogmis gevierd.

Literatuur

  • Ordo Coronandi imaginem beatae Mariae Virginis/ Rituale romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II. Editio typica

Zie ook