Mafalda Maria Elisabeth van Savoye

Mafalda Maria Elisabeth van Savoye
	19 november 1902 - 27 augustus 1944
Vader	Victor Emanuel III van Italië
Moeder	Helena van Montenegro
Dynastie	Huis Savoye
Partner	Filips van Hessen-Kassel

Mafalda Maria Elisabeth Anna Romana van Savoye (Rome, 19 november 1902 - Buchenwald, 27 augustus 1944), was een Italiaanse prinses uit het Huis Savoye.

Levensloop

Mafalda van Savoye was de tweede dochter van koning Victor Emanuel III en Helena van Montenegro.

Nadat een jaar lang het gerucht ging dat Mafalda zich met de Belgische kroonprins Leopold zou verloven^[1], trouwde ze op 23 september 1925 in slot Racconigi met Filips, landgraaf van Hessen-Kassel. Haar echtgenoot was lid van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP) en oberpresident in Hessen-Nassua. Door zijn huwelijk met Mafalda kwam hij in de gelegenheid te bemiddelen tussen de nazi's in Duitsland en de fascisten in Italië. Adolf Hitler, naar wie de derde zoon vernoemd was, vertrouwde Mafalda evenwel niet en noemde haar "het grootste kreng uit de Italiaanse koninklijke familie".^[2]

Begin september 1943 reisde prinses Mafalda naar Bulgarije om de begrafenis bij te wonen van haar schoonbroer, koning Boris III. Terwijl ze daar was, vernam ze dat Mussolini was afgezet en dat fascistisch Italië capituleerde tegenover de geallieerden. Ze kreeg ook het nieuws dat haar echtgenoot in Beieren onder huisarrest geplaatst was en dat haar kinderen, met uitzondering van de oudste die bij zijn vader in Duitsland verbleef, in veiligheid gebracht waren in het Vaticaan. Toen in 1943 Benito Mussolini met steun van het Duitse leger opnieuw aan de macht kwam in een deel van Italië en de koninklijke familie vluchtte naar Brindisi, werd Mafalda met een list naar de Duitse ambassade in Rome gelokt. Men vertelde dat ze belangrijk nieuws in verband met haar echtgenoot, die officier was in de Wehrmacht, kon krijgen op de Duitse ambassade. Dit was een valstrik: in werkelijkheid was haar man reeds geïnterneerd in het concentratiekamp van Flossenbürg. Eenmaal daar aangekomen, werd ze door de SS gearresteerd. Men legde haar "subversieve activiteiten" ten laste en transporteerde haar naar concentratiekamp Buchenwald, waar ze op 27 augustus 1944 omkwam ten gevolge van een geallieerd bombardement op 24 augustus. De prinses was bijna volledig bedolven door het puin van een gebouw. Ze overleefde het bombardement met ernstige verwondingen en brandwonden. Haar arm werd te laat geamputeerd en drie dagen later overleed ze.

De priester Joseph Thyl sneed een haarlok van haar hoofd en smokkelde dit uit het kamp. Deze haarlok werd bewaard in Jena, tot ze bezorgd kon worden aan haar Duitse familieleden. Haar familie werd niet direct op de hoogte gebracht van haar overlijden. Pas in 1945, na de Duitse kapitulatie, werd haar overlijden bevestigd door de geallieerden.

In Italië werd in 1995 als eerbetoon een postzegel met haar beeltenis gedrukt. Verschillende steden hebben straten en pleinen naar haar genoemd en monumenten voor haar opgericht (Rome, Milaan, Genua, Rivoli (Turijn), Alessandria, Rapallo, Adria, Sassari, enz.)

In 2006 werd in Italië en Roemenië een tv-film gemaakt over het leven van prinses Mafalda van Savoye, getiteld "Mafalda van Savoye. De moed van een prinses". Haar rol werd gespeeld door de actrice Stefania Rocca.