Kaapse brilvogel

Kaapse brilvogel; IUCN-status: Niet bedreigd (2016)
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Aves (Vogels)
Orde:	Passeriformes (Zangvogels)
Familie:	Zosteropidae (Brilvogels)
Geslacht:	Zosterops
Soort
	Zosterops virens; Sundevall, 1850
	Blauw = Kaapse brilvogel ; Oranje = Oranjerivierbrilvogel
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Kaapse brilvogel op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Vogels

De Kaapse brilvogel (Zosterops virens, voorheen Zosterops capensis) is een zangvogel uit de familie Zosteropidae (brilvogels). De IOC World Bird List heeft de soort afgesplitst van de oranjerivierbrilvogel (Z. pallidus).

Kenmerken

Brilvogels zijn onopvallende, overwegend geel- en groengekleurde zangvogeltjes. Er is geen uiterlijk geslachtsverschil in kleur en tekening te zien. De mannetjes zijn te herkennen aan hun niet onaardige zang. De lichaamslengte bedraagt 11 cm.^[2]

Leefwijze

Buiten het broedseizoen trekken de vogels rond in kleine groepen, waarbij ze zich bij voorkeur hoog in de bomen ophouden. Op zoek naar voedsel als kleine insecten en vruchten bezoeken ze vaak bloemen om er nectar te zuigen. Daarvoor hebben ze een speciaal aangepaste tong.

Voortplanting

In de broedtijd leven brilvogels in paren. Vrouwtjes kunnen in de paartijd nog weleens agressief uit de hoek komen, door met een opengesperde snavel op het mannetje af te komen. Door een insect in de open bek van het vrouwtje te proppen, kalmeert hij haar. Daarmee probeert hij haar duidelijk te maken, een zorgzaam mannetje te zijn en dat wil zo’n vrouwtje weleens overtuigen. Samen bouwen ze een komvormig nest van grasstengels, plantenvezels en spinrag, dat bevestigd wordt in een vertakking van een struik of boom. Het legsel bestaat uit 3 tot 5 blauwgroene eieren, die door beide ouders worden bebroed. De broedduur bedraagt tussen de 11 en 13 dagen. De jongen worden met verschillende soorten insecten gevoerd en groeien snel. Ze vliegen na 10 tot 12 dagen uit.

Verspreiding en leefgebied

Deze soort komt algemeen voor in bossen en tuinen. Er zijn twee ondersoorten:^[3]

Z. v. capensis: zuidoostelijk Botswana en van noordelijk tot zuidwestelijk Zuid-Afrika.
Z. v. virens: zuidwestelijk Mozambique, Swaziland en oostelijk Zuid-Afrika.

Status

De grootte van de populatie is niet gekwantificeerd maar de soort wordt omschreven als algemeen. Op de Rode lijst van de IUCN heeft deze soort de status niet bedreigd.^[1]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (en) Kaapse brilvogel op de IUCN Red List of Threatened Species.
↑ Charlotte Uhlenbroek (2008) - Animal Life, Tirion Uitgevers BV, Baarn. ISBN 978-90-5210-774-5
↑ (en) Gill F, D Donsker & P Rasmussen (Eds). 2025. IOC World Bird List (v15.1).

David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4

[IUCN-1] (en) Kaapse brilvogel op de IUCN Red List of Threatened Species.

[2] Charlotte Uhlenbroek (2008) - Animal Life, Tirion Uitgevers BV, Baarn. ISBN 978-90-5210-774-5

[3] (en) Gill F, D Donsker & P Rasmussen (Eds). 2025. IOC World Bird List (v15.1).

[1]

[2]

[3]

Parayuhina:	Diadeemmeestimalia (P. diademata)
Staphida:	Roodkuifmeestimalia (S. everetti) · Gestreepte meestimalia (S. castaniceps) · Kastanjehalsmeestimalia (S. torqueola)
Yuhina:	Geelpootmeestimalia (Y. nigrimenta) · Taiwanmeestimalia (Y. brunneiceps) · Baardmeestimalia (Y. flavicollis) · Birmese meestimalia (Y. humilis) · Roodkopmeestimalia (Y. bakeri) · Vlekkeelmeestimalia (Y. gularis) · Roodbuikmeestimalia (Y. occipitalis)
Dasycrotapha:	Geelkapboomtimalia (D. speciosa) · Samardwergboomtimalia (D. pygmaea) · Mindanaodwergboomtimalia (D. plateni)
Sterrhoptilus:	Geelkeelboomtimalia (S. capitalis) · Goudkruinboomtimalia (S. dennistouni) · Calabarzonboomtimalia (S. affinis) · Visayaboomtimalia (S. nigrocapitatus)
Zosterornis:	Palawanboomtimalia (Z. hypogrammicus) · Gestreepte boomtimalia (Z. striatus) · Whiteheads boomtimalia (Z. whiteheadi) · Panayboomtimalia (Z. latistriatus) · Negrosboomtimalia (Z. nigrorum)
Cleptornis:	Gouden brilvogel (C. marchei)
Rukia:	Trukbrilvogel (R. ruki) · Langsnavelbrilvogel (R. longirostra)
Megazosterops:	Reuzenbrilvogel (M. palauensis)
Heleia:	Mees' bergbrilvogel (H. javanica) · Cerambergbrilvogel (H. pinaiae) · Dwergbergbrilvogel (H. squamifrons) · Mindanaobergbrilvogel (H. goodfellowi) · Sulawesibergbrilvogel (H. squamiceps) · Floresbergbrilvogel (H. superciliaris) · Doherty's bergbrilvogel (H. dohertyi) · Timorbrilvogel (H. muelleri) · Floresbrilvogel (H. crassirostris) · Geelringbrilvogel (H. wallacei)
Apalopteron:	Boninbrilvogel (A. familiare)
Tephrozosterops:	Karopibrilvogel (T. stalkeri)
Zosterops:	Ceylonese brilvogel (Z. ceylonensis) · Filipijnse brilvogel (Z. nigrorum) · Zwartkapbrilvogel (Z. atricapilla) · Somalische brilvogel (Z. abyssinicus) · Keniaanse brilvogel (Z. flavilateralis) · Mbulubrilvogel (Z. mbuluensis) · Roodflankbrilvogel (Z. erythropleurus) · Swinhoes brilvogel (Z. simplex) · Zwartringbrilvogel (Z. emiliae) · Zangbrilvogel (Z. japonicus) · Indiase brilvogel (Z. palpebrosus) · Luzonbrilvogel (Z. meyeni) · Mariannebrilvogel (Z. semiflavus) · Karthalabrilvogel (Z. mouroniensis) · Olijfgroene réunionbrilvogel (Z. olivaceus) · Olijfgroene mauritiusbrilvogel (Z. chloronothos) · Grijze réunionbrilvogel (Z. borbonicus) · Grijze mauritiusbrilvogel (Z. mauritianus) · Kameroenbrilvogel (Z. melanocephalus) · Bosbrilvogel (Z. stenocricotus) · Groene brilvogel (Z. stuhlmanni) · Kilimanjarobrilvogel (Z. eurycricotus) · Biokobrilvogel (Z. brunneus) · Heuglins brilvogel (Z. poliogastrus) · Kaffabrilvogel (Z. kaffensis) · Kikuyubrilvogel (Z. kikuyuensis) · Socotrabrilvogel (Z. socotranus) · Principebrilvogel (Z. ficedulinus) · Annobonbrilvogel (Z. griseovirescens) · Saotomébrilvogel (Z. feae) · Rouwbrilvogel (Z. lugubris) · Zilverbrilvogel (Z. leucophaeus) · Taitabrilvogel (Z. silvanus) · Noordelijke Afrikaanse brilvogel (Z. senegalensis) · Angolabrilvogel (Z. kasaicus) · Oranjerivierbrilvogel (Z. pallidus) · Zuid-parebrilvogel (Z. winifredae) · Kaapse brilvogel () · Zuidelijke Afrikaanse brilvogel (Z. anderssoni) · Pembabrilvogel (Z. vaughani) · Mahébrilvogel (Z. modestus) · Anjouanbrilvogel (Z. anjuanensis) · Aldabrabrilvogel (Z. aldabrensis) · Grande-Comorebrilvogel (Z. kirki) · Mohélibrilvogel (Z. comorensis) · Mayottebrilvogel (Z. mayottensis) · Madagaskarbrilvogel (Z. maderaspatanus) · Meratusbrilvogel (Z. meratusensis) · Molukse brilvogel (Z. chloris) · Wakatobibrilvogel (Z. flavissimus) · Zwartvoorhoofdbrilvogel (Z. atrifrons) · Sangirbrilvogel (Z. nehrkorni) · Sulawesibrilvogel (Z. consobrinorum) · Togianbrilvogel (Z. somadikartai) · Makassarbrilvogel (Z. anomalus) · Kleine groenvoorhoofdbrilvogel (Z. minor) · Kleine zwartvoorhoofdbrilvogel (Z. chrysolaemus) · Tagulabrilvogel (Z. meeki) · Morotaibrilvogel (Z. dehaani) · Bruinkapbrilvogel (Z. atriceps) · Burubrilvogel (Z. buruensis) · Cerambrilvogel (Z. stalkeri) · Javaanse brilvogel (Z. flavus) · Citroenbrilvogel (Z. citrinella) · Mangrovebrilvogel (Z. luteus) · Grijsrugbrilvogel (Z. lateralis) · Humes brilvogel (Z. auriventer) · Soendabrilvogel (Z. melanurus) · Everetts brilvogel (Z. everetti) · Vella-Lavellabrilvogel (Z. vellalavella) · Nendöbrilvogel (Z. sanctaecrucis) · Arfakbrilvogel (Z. fuscicapilla) · Crookshanks brilvogel (Z. crookshanki) · Vanuatubrilvogel (Z. flavifrons) · Woodfords brilvogel (Z. superciliosus) · Sanfords brilvogel (Z. lacertosus) · Vanikorobrilvogel (Z. gibbsi) · Fijibrilvogel (Z. explorator) · Bismarckbrilvogel (Z. hypoxanthus) · Biakbrilvogel (Z. mysorensis) · Bougainvillebrilvogel (Z. hamlini) · Guadalcanalbrilvogel (Z. oblitus) · Makirabrilvogel (Z. rendovae) · Yapbrilvogel (Z. oleagineus) · Palaubrilvogel (Z. finschii) · Ponapébrilvogel (Z. ponapensis) · Kusaiebrilvogel (Z. cinereus) · Rotabrilvogel (Z. rotensis) · Geelkeelbrilvogel (Z. metcalfii) · Malaitabrilvogel (Z. stresemanni) · Papoeabrilvogel (Z. novaeguineae) · Ambonese brilvogel (Z. kuehni) · Kei-Besarbrilvogel (Z. grayi) · Gizobrilvogel (Z. luteirostris) · Kei-Kecilbrilvogel (Z. uropygialis) · Ganongabrilvogel (Z. splendidus) · Salomonsbrilvogel (Z. kulambangrae) · Zwartoogbrilvogel (Z. tetiparius) · Christmaseilandbrilvogel (Z. natalis) · Marianenbrilvogel (Z. conspicillatus) · Sempers brilvogel (Z. semperi) · Effen brilvogel (Z. hypolais) · Wangi-wangibrilvogel (Z. paruhbesar) · Louisiadenbrilvogel (Z. griseotinctus) · Murphy's brilvogel (Z. murphyi) · Grote lifubrilvogel (Z. inornatus) · Norfolkbrilvogel (Z. albogularis) · Savaibrilvogel (Z. samoensis) · Lord-Howebrilvogel (Z. strenuus) · Dunsnavelbrilvogel (Z. tenuirostris) · Kleine lifubrilvogel (Z. minutus) · Groenrugbrilvogel (Z. xanthochroa) · Rennellbrilvogel (Z. rennellianus)