Jetta van Leeuwen
| Jetta van Leeuwen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Volledige naam | Jetta van Leeuwen-de Lange | |||
| Geboortedatum | 21 februari 1930 | |||
| Geboorteplaats | Bergen | |||
| Overleden | 27 juni 2019 | |||
| Overlijdensplaats | Bergen | |||
| Land | ||||
| Beroep | televisie-omroepster | |||
| Jaren actief | 1961 - 1972 | |||
| Bekend van | VARA | |||
| (en) IMDb-profiel | ||||
| ||||
Jetta van Leeuwen (Bergen, 21 februari 1930[1] – 27 juni 2019) was een Nederlandse omroepster die van 1961 tot 1972 bij de VARA actief was.
Biografie
Jetta de Lange werd in 1930 geboren in hotel-pension "Holland" aan de Studler van Surcklaan in Bergen wat door haar ouders werd geëxploiteerd.[2] Na haar eindexamen aan het Murmellius Gymnasium in Alkmaar ging ze Nederlands studeren aan de Gemeentelijke Universiteit in Amsterdam. Daar ontmoette ze haar man Cor van Leeuwen, die politieke en sociale wetenschappen studeerde en later regisseur zou worden bij de VARA.[3] Na de komst van kinderen en een verhuizing wegens een baan bij de Wereldomroep van haar man besloot ze haar studie stop te zetten.[4]
Haar man maakte haar opmerkzaam op de vrijgekomen baan als omroepster na het vertrek van Karin Kraaykamp bij de VARA, ze solliciteerde en werd na enkele selectierondes gekozen als nieuwe omroepster.[5][4] Na haar debuut in 1961 als omroepster presenteerde ze ook het radioprogramma Op de koffie, waar ze Joop Allema opvolgde.[3] In 1966 besloot de VARA dat ze geen omroepers meer in beeld brengen. Van Leeuwen en haar collega Elles Berger zouden op 1 oktober worden ontslagen.[6] Op een ledenvergadering van de omroep werd er met stemming besloten de omroepers te handhaven.[7]
Vanaf januari 1973 verscheen Van Leeuwen niet meer als omroepster in beeld. VARA-directeur Piet te Nuyl gaf als reden dat haar presentatie aanmerkelijk verslechterd zou zijn. Dit zou een unaniem besluit zijn geweest, terwijl Koos Postema, ook werkzaam bij de VARA ontkende dat er over haar presentatie was gesproken. Er wordt ervan uitgegaan dat haar leeftijd een rol speelde bij het ontslag.[8] Haar ontslag leidde tot een arbeidsrechtelijk conflict dat in de pers breed uitgemeten werd.[9] Ze verloor in 1974 de rechtszaak die ze had aangespannen.[10] Na haar ontslag kreeg ze van het personeelsblad van de NOS de Gouden Bandenwipper, een prijs voor personen die zich onderscheiden in de omroepwereld, voor haar vakmanschap.[11][12] Na haar ontslag bij de VARA pakte ze haar studie leraar Nederlands MO-A op.[13]
In 1972 was ze een van de bekende Nederlandse vrouwen die de Dolle Mina abortus-actie ondertekenden.[14] In hetzelfde jaar gaf ze in een open brief in Vrij Nederland kritiek op de rolbevestigende Jip en Janneke-boeken van Annie M.G. Schmidt.[15][16][17][18]
- ↑ Alkmaarsche Courant | 22 februari 1930 | pagina 3. Kranten Regionaal Archief Alkmaar (22 februari 1930). Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ De Telegraaf, 21 maart 1961
- ↑ a b "Jetta van Leeuwen komt „op de koffie”", Friese koerier : onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden, 31 januari 1961. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ a b "JETTA VAN LEEUWEN: huisvrouw en TV-omroepster", Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad, 15 juni 1961. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Moeder van een flink gezin als televisie-omroepster. Jetta van Leeuwen heeft een hele dag nodig voor een uitzending.", De nieuwe Limburger, 16 december 1961. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "TV-omroepsters bij VARA verdwijnen", De waarheid, 7 juni 1966. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "VARA handhaaft tv-omroepsters", Nieuwsblad van het Noorden, 5 september 1966. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Jetta van Leeuwen onthult in PRIVE Hoe de VARA mij aan de kant zette PRIVÉ door HENK VAN DER MEYDEN", De Telegraaf, 27 april 1973. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Jetta weggedraaid van beeldbuis", De Volkskrant, 12 mei 1973. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Free-lancers verliezen processen", Tubantia, 7 september 1974. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "„Hart onder de riem na VARA-ontslag" Jetta van Leeuwen krijgt de Gouden Bandenwipper", Nieuwsblad van het Noorden, 8 mei 1973. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Troost-trofee voor Jetta", Algemeen Dagblad, 10 mei 1973. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ Henk van der Meyden, "Merkwaardig", De Telegraaf, 5 april 1973. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Dolle Mina vraagt: Doe mee aan abortus-actie", Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad, 6 januari 1972. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ "Kinderboek geen zoethoudertje", Trouw, 16 mei 1972. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ NTR, Annie 'oud en out'. Andere Tijden. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ Jensen, Stine, "Hoe Hollands is gehoorzaamheid", NRC, 26 november 1999. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.
- ↑ DBNL, Annie M.G. Schmidt, Lexicon van de jeugdliteratuur, Jan van Coillie, Wilma van der Pennen, Jos Staal, Herman Tromp. DBNL. Geraadpleegd op 13 oktober 2024.