Imperfectum (Latijn)
Het imperfectum is een Latijnse werkwoordstijd, ook wel een tempus met de Latijnse term, die het meest overeenkomt met de onvoltooid verleden tijd (OVT) in het Nederlands.
Vervoeging
Het imperfectum wordt gevormd door praesensstam - (e)ba - uitgang. De uitgangen zijn als volgt: -m, -s, -t, -mus, -tis, -nt. Dat komt bijna helemaal overeen met het praesens, de Latijnse tegenwoordige tijd, behalve de '-m' voor de eerste persoon enkelvoud.
Uitgangen
| a-stam | e-stam | i-stam | mk-stam | esse (zijn) | posse (kunnen) | velle (willen) | nolle (niet willen) | malle (liever willen) | ire (gaan) | vertaling clamare | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| clamabam | timebam | audiebam | dicebam | eram | poteram | volebam | nolebam | malebam | ibam | ik riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabas | timebas | audiebas | dicebas | eras | poteras | volebas | nolebas | malebas | ibas | jij riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabat | timebat | audiebat | dicebat | erat | poterat | volebat | nolebat | malebat | ibat | hij/zij/het riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabamus | timebamus | audiebamus | dicebamus | eramus | poteramus | volebamus | nolebamus | malebamus | ibamus | wij riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabatis | timebatis | audiebatis | dicebatis | eratis | poteratis | volebatis | nolebatis | malebatis | ibatis | jullie riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabant | timebant | audiebant | dicebant | erant | poterant | volebant | nolebant | malebant | ibant | zij riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| De vertaling in het Nederlands | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| riep | vreesde | hoorde | zei | was | kon | wilde | wilde niet | wilde liever | ging | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| De Infinitivus van het Praesens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamare | timere | audire | dicere | esse | posse | velle | nolle | malle | ire | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vertaling
Het imperfectum kan het beste vertaald worden met onvoltooid verleden tijd (ik riep, ik liep, ik werkte etc.).
Woordaccent
In de vormen met -eba- is zowel de e als de a een lange vocaal, zodat de klemtoon op de voorlaatste lettergreep mogelijk is: audiebam quod volebat. En dus in de meervoudsvormen (nos/vos): audiebamus omnia quae dicebatis.
In de vormen met -era- van esse en posse is de e een korte, maar de a een lange vocaal. Bij posse kan zodoende het accent op de o of op de a komen: erat, eramus, poterat, poteratis, poterant.
Voorbeelden
- Servi non clamabant. - De slaven schreeuwden niet.
- Puella fortis fortiter pugnabat. - Het dappere meisje streed dapper.
- Iupiter bene audiebat. - Jupiter luisterde goed.
Zie ook
· 
· 