F/A-XX

F/A-XX
Algemeen
Rol jachtvliegtuig
Bemanning 1 of 0
Status
Eerste vlucht 2030
Aantal gebouwd 0
Gebruik United States Navy
Gewicht
Leeggewicht 18.000 kg
Krachtbron
Motor(en) 2 x Next Generation Adaptive Propulsion
Prestaties
Kruissnelheid Supercruising
Bewapening
Boordgeschut straalwapen
Ophangpunten geen: wapens in de buik voor stealth
Bommen zwerm onbemande luchtvaartuigen
Raketten hypersonisch
Portaal  Portaalicoon   Luchtvaart

De F/A-XX is een gevechtsvliegtuig (Fighter) / aanvalsvliegtuig (Attack aircraft) van de zesde generatie die luchtoverwicht moet bieden en tegen 2030 de F/A-18E/F Super Hornet moet vervangen bij de United States Navy.[1][2][3] De F/A-XX maakt deel uit van de Next Generation Air Dominance (NGAD) familie van systemen.

Concept

In juli 2009 publiceerde Boeing hun concept voor de F/A-XX. Ze stelden een vliegtuig met twee motoren maar zonder staart voor.[4] De cockpit biedt plaats aan twee piloten[5] en de vleugels gaan over in de romp. Naargelang de missie kan de F/A-XX bemand of onbemand vliegen. De Northrop Grumman X-47B is ook voorgesteld.

In 2011 wilde het United States Department of Defense (DoD) de F/A-18C/D Hornets vervangen door 220 F-35 Lightning II. In maart 2011 toonde een analyse van alternatieven ofwel meer F-35C's kopen, ofwel een nieuw vliegtuig ontwikkelen, ofwel beide. In een verslag van mei 2011 aan het Amerikaans Congres wilde het United States Department of Defense meer F-35 Lightning II's kopen om de 556 F/A-18 Super Hornets te vervangen.

Request For Information

In april 2012 stuurde de United States Navy een Request For Information (RFI) uit.[6] De F/A-XX moet:

Boeing

Boeing stelde hun F/A-XX-concept voor in april 2013. Het heeft:

  • twee motoren
  • stealth eigenschappen
  • geen staart voor betere stealth, sturen met stuwstraalbesturing
  • diverterless supersonic inlets zoals de F-35 Lightning II
  • canards
  • mogelijkheid om bemand en/of onbemand te vliegen
  • een camera voor de piloot om achteruit te kijken

Analyse van alternatieven

Op 9 september 2014 kondigde de United States Navy aan dat de analyse van alternatieven voor de F/A-XX in 2015 zou beginnen. Ze belegden vergaderingen met de industrie om aan de eisen te voldoen, een familie van systemen te ontwikkelen en mission systems, avionica en nieuwe wapens te bespreken.[7]

De Chief of Naval Operations (CNO) Jonathan Greenert zei in februari 2015 dat de F/A-XX minder afhangt van snelheid en stealth dan de F/A-18 Super Hornet dankzij betere radar en hypersonische lucht-luchtraketten. In mei 2015 zei de minister van de Marine, Ray Mabus dat de F/A-XX bemand, onbemand, of optioneel bemand kan vliegen.[8] en verkiest net als Elon Musk onbemand.[9] Jonathan Greenert verkiest een optioneel bemand vliegtuig met ofwel een piloot, ofwel meer sensoren. Een onbemand vliegtuig brengt het leven van de piloot niet in gevaar, spaart de massa en het volume van de piloot en zijn schietstoel en kan grotere g-krachten aan, maar hangt af van datalinks en is kwetsbaar voor elektronische oorlogvoering of cyberoorlog.

Op 4 april 2019 stelde rear admiral Scott D. Conn, directeur luchtoorlog bij het bureau van de Chief of Naval Operations, dat de analyse van alternatieven voor the F/A-XX zou klaar zijn in de lente van 2019 met een eindrapport in de zomer van 2019.[10]

Financiering

In juni 2019 was de analyse van alternatieven klaar en begon de United States Navy de ontwikkeling, maar er rezen twijfels over de financiering. Bryan Clark van het Hudson Institute voorspelde dat het programma zou leiden naar een aanpassing van de F-35 Lightning II of de F/A-18 Super Hornet.[11] Tot 2024 was het budget geheim maar groot.[12] De United States Navy stelde de F/A-XX uit.[13][14]

Boeing of Northrop Grumman

Op 5 maart 2025 meldde Reuters dat het voorstel van Lockheed Martin verworpen was omdat het niet beantwoordde aan de eisen.[15] Boeing en Northrop Grumman blijven over.

Concurrenten

Soortgelijke stealth gevechtsvliegtuigen van de zesde generatie die er commercieel en/of militair mee wedijveren:

Dit artikel is uitgegeven door Wikipedia. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.