Eerste Klasse schaken

Eerste Klasse KNSB-competitie
Eerste Klasse schaken
Algemeen
Land(en) Nederland
Sportbond Koninklijke Nederlandse Schaakbond
Opgericht 1950
Sport schaken
Structuur
Promotie naar Meesterklasse schaken
Degradatie naar Tweede Klasse KNSB
Aantal teams 20
Titels
Record kampioen Schaakclub Utrecht (11x)
Portaal  Portaalicoon   Schaken

De Eerste Klasse is de op een na hoogste schaakcompetitie voor schaakverenigingen in Nederland. De Eerste Klasse bestaat uit twee divisies, de Eerste Klasse A en de Eerste Klasse B van ieder 10 teams. In beide divisies wordt er een halve competitie gespeeld. De beide kampioenen promoveren naar de Meesterklasse, de nummers negen en tien van beide poules degraderen naar de Tweede Klasse.

NB: De Eerste Klasse moet niet verward worden met de Eerste klasse dat tussen 1920 en 1942 het hoogste schaakniveau van Nederland was. De naam van die competitie is gewijzigd in Hoofdklasse en later in Meesterklasse.

Geschiedenis

De Eerste Klasse zoals deze bestaat in huidige vorm is opgericht in 1950.[1] Tot het seizoen 1949/50 was er slechts één landelijke divisie, de Hoofdklasse, met vier regionale groepen. De winnaars van die groepen kwamen tegen elkaar uit in een play-off om het landskampioenschap.

Op de bondsvergadering van de Schaakbond van 5 maart 1949 werd besloten om de Hoofdklasse om te vormen tot één divisie van acht tientallen, met daaronder twee parallelle divisies (Eerste klasse A en Eerste klasse B).[2] Later werd besloten om onder de Eerste Klasse nog vier parallelle Tweede Klasse-divisies (A t/m D te introduceren.[3]

Het seizoen 1950/51 was het eerste seizoen waarin deze nieuwe piramidale structuur intrede deed. De top-2 van elke Hoofdklasse-groep in het seizoen 1949/50 werd ingedeeld in deze nieuwe hoofdklasse. De overige teams daalden, afhankelijk van de prestaties, af naar de Eerste Klasse of de Tweede Klasse.

Per het seizoen 1971/72 werd het aantal teams in de Eerste Klasse uitgebreid tot twintig, tien per divisie.[4]

Per het seizoen 1986/87 werd de Derde Klasse ingevoerd. De Tweede Klasse ging terug naar drie groepen.[4] Dit had ook gevolgen voor de degradatieregeling in de Eerste Klasse. Niet langer degradeerden de nummers 9 en 10 van de A- en B-groep, maar uitsluitend nog de nummers 10 van beide groepen en de slechtste nummer 9. Per het seizoen werd de 1-2-4-8 piramide hersteld,[4] zodat vanaf toen de twee nummers laatst weer afdaalden naar de Tweede Klasse. Sindsdien zijn er geen relevante wijzigingen geweest.

Kampioenen per seizoen

Seizoen Kampioen Eerste Klasse A Kampioen Eerste Klasse B Standen
1950/51 Discendo Discimus Schaakvereniging Kralingen [1]
1951/52 Haarlemsch Schaakgezelschap Leidsch Schaakgenootschap [2]
1952/53 Philidor Leeuwarden Haagsche Christelijke Schaakvereniging [3]
1953/54 Haarlemsch Schaakgezelschap Strijdt met Beleid [4]
1954/55 Staunton Nieuwe Rotterdamsche Schaakvereeniging [5]
1955/56 VVGA Schaakvereniging Rotterdam [6]
1956/57 Hilversums Schaakgenootschap Schaakvereniging Spangen [7]
1957/58 VVGA Haagsche Christelijke Schaakvereniging [8]
1958/59 Staunton Schaakvereniging Spangen
1959/60 Eindhovense Schaakvereniging VAS II
1960/61 Hilversums Schaakgenootschap Discendo Discimus
1961/62 Philidor Leeuwarden Residentie Schaakclub
1962/63 VAS III Eindhovense SV [9]
1963/64 Bussums Schaakgenootschap Schaakclub Utrecht
1964/65 Arnhemse Schaakvereniging Haagsche Christelijke Schaakvereniging
1965/66 Schaakvereniging Unitas Philidor (Leeuwarden)
1966/67 Schaakclub Watergraafsmeer Schaakvereniging Charlois [10]
1967/68 Bussums Schaakgenootschap Eindhovense Schaakvereniging
1968/69 Het Oosten (Haarlem) Haagse Moerwijk
1969/70 Schaakclub Utrecht Leidsch Schaakgenootschap [11]
1970/71 Bussums Schaakgenootschap Discendo Discimus [12]
1971/72 Schaakvereniging Unitas Schaakvereniging Charlois
1972/73 Philidor (Leeuwarden) Schaakclub Utrecht
1973/74 Schaakclub Groningen VHS
1974/75 Bussums Schaakgenootschap Schaakvereniging Rotterdam
1975/76 VHS VAS/ASC
1976/77 MEMO Discendo Discimus
1977/78 Schaakclub Groningen Eindhovense Schaakvereniging
1978/79 MEMO Philidor Leiden [13][14]
1979/80 CVI/Utrecht Leidsch Schaakgenootschap
1980/81 HWP Zaanstad Discendo Discimus
1981/82 Hilversums Schaakgenootschap Eindhovense Schaakvereniging
1982/83 Amstelveen De Variant [15][16]
1983/84 Bussums Schaakgenootschap Strijdt met Beleid
1984/85 Koningsclub Schaakclub Utrecht
1985/86 Discendo Discimus Schaakclub Groningen [17]
1986/87 Volmac/Rotterdam II Schaakclub Utrecht
1987/88 Hilversums Schaakgenootschap Discendo Discimus
1988/89 Schaakclub Utrecht De Variant Breda
1989/90 Bussums Schaakgenootschap Eindhovense Schaakvereniging
1990/91 Schaakclub Watergraafsmeer Volmac/Rotterdam II
1991/92 HWP Zaanstad Discendo Discimus
1992/93 Philidor (Leeuwarden) Baldwin BSG
1993/94 HWP Zaanstad Ortec/CSV
1994/95 Philidor (Leeuwarden) Schaakclub Utrecht
1995/96 Leidsch Schaakgenootschap HWP Sas van Gent
1996/97 Schaakclub Groningen Panfox/De Variant II
1997/98 ESGOO DCG
1998/99 Leidsch Schaakgenootschap Schaakvereniging Rotterdam
1999/00 Schaakstad Apeldoorn Panfox/De Variant II
2000/01 Schaakclub Groningen HWP Sas van Gent
2001/02 Strijdt met Beleid Schaakclub Utrecht
2002/03 Schaakclub Utrecht II HWP Sas van Gent
2003/04 Schaakclub Groningen HMC Calder
2004/05 Homburg Apeldoorn De Stukkenjagers
2005/06 Zukertort Amstelveen Schaakclub Utrecht
2006/07 Leidsch Schaakgenootschap II HWP Sas van Gent
2007/08 Bussums Schaakgenootschap SV Voerendaal
2008/09 Strijdt met Beleid HWP Sas van Gent
2009/10 Caïssa SV Voerendaal
2010/11 Bussums Schaakgenootschap De Stukkenjagers
2011/12 En Passant Kennemer Combinatie
2012/13 Schaakvereniging Dr. Max Euwe Leidsch Schaakgenootschap
2013/14 SISSA Charlois Europoort
2014/15 Kennemer Combinatie HWP Sas van Gent
2015/16 Groninger Combinatie eFXO Apeldoorn
2016/17 Bussums Schaakgenootschap SV Voerendaal
2017/18 Charlois Europoort De Stukkenjagers
2018/19 Groninger Combinatie Caïssa
2019/20 Geen kampioen i.v.m. coronapandemie
2020/21 Geen competitie i.v.m. de coronapandemie.
2021/22 SV Paul Keres De Stukkenjagers
2022/23 De Waagtoren HMC Den Bosch
2023/24 HWP Sas van Gent De Stukkenjagers
2024/25 HWP Haarlem HMC Den Bosch [18]

Top-10 kampioenschappen per club

# Club Aantal Opm.
1 Schaakclub Utrecht 11 Inclusief eenmaal door het tweede team
2 Bussums Schaakgenootschap 10
3 Discendo Discimus 8
4 HWP Sas van Gent 7
Leidsch Schaakgenootschap 7
6 Eindhovense Schaakvereniging 6
Philidor Leeuwarden
Schaakclub Groningen
9 De Stukkenjagers 5
10 Hilversums Schaakgenootschap 4
Strijdt met Beleid
De Variant Breda Inclusief tweemaal door het tweede team