Districtsbeker (voetbal)

De districtsbekers zijn de hoofdprijzen in de door de KNVB georganiseerde districtsbekercompetities voor clubs in het Nederlands amateurvoetbal. De halvefinalisten van de districtsbekers plaatsen zich voor de KNVB Beker van het volgende seizoen. De winnaars van de districtsbekers speelden tot en met het seizoen 2015/16 in de landelijke eindronde om de KNVB Beker voor amateurs.

Elk van de zes huidige districten van de KNVB heeft een districtsbeker. In de periode van 1996 tot 2001 telde de KNVB negen districten en werd er om even vele districtsbekers gestreden.

In 2001 veroverde SV Panningen (Zuid-II) als eerste club voor de zesde keer de districtsbeker sinds de invoering van de gezamenlijke beker voor zaterdag- en zondagclubs in 1981. Harkemase Boys (Noord) won in 2015 hun zesde beker, beide clubs zijn daarmee recordhouder. IJsselmeervogels (West I) en VV Gemert (Zuid I/II) volgen met vijf bekers en SC Genemuiden (Noord), HSV Hoek (Zuid I), FC Lisse (West II) en SV Meerssen (Zuid II) wonnen de beker vier keer. In de 267 (t/m 2025) gespeelde bekertoernooien slaagden zestien clubs erin om de beker te prolongeren.

De eerste districtsbekers werden gespeeld aan het eind van seizoen 1959/60. Deelnemers waren toen alleen de zondagamateurs die onder de indeling van de KNVB vielen. Dat wil zeggen tot en met de Vierde klasse. De lagere klassen vielen onder de afdelingen (onderbonden). De zaterdagamateurs speelden hun eigen bekertoernooi.

De winnaars van de eerste districtbekers in 1960 kwalificeerden zich voor de KNVB Beker voor profclubs in het seizoen 1960/61. In de seizoenen erna was die mogelijkheid er niet meer. Pas in het seizoen 1972/73 waren er weer startbewijzen voor de KNVB Beker voor profclubs te verdienen. Vanaf 1976 werd dit structureel, waardoor de districtbekers ook wel als voorrondes van de KNVB Beker kunnen worden gezien.

In 1960/61 en 1968/69 werd er niet om de districtsbekers gespeeld vanwege competitievertraging door het slechte weer. In 1961/62, 1962/1963, 1971/72 en 1973/74 stond de strijd om de districtsbekers eenvoudigweg niet op het programma. In 1964/65, 1969/70 en 1974/75 kon het toernooi niet uitgespeeld worden en besloot men om in respectievelijk 1965/66, 1970/71 en 1975/76 de resterende wedstrijden te spelen. In de seizoenen 2019/20, 2020/21 en 2021/22 werden de bekercompetities afgebroken vanwege de toen heersende coronapandemie.

In 1980 werden de bekertoernooien van de zaterdag- en zondagamateurs samengevoegd en sindsdien spelen beiden om dezelfde districtsbekers. Vanaf 1981/82 speelden de reserveteams van profclubs ook mee. Dit nadat verscheidene pogingen om een eigen beker voor de reserveteams te laten verspelen op niets waren uitgelopen.

Per 1 juli 1996 werden de toenmalige 20 afdelingen opgeheven en werden in negen districten verdeeld. Het aantal deelnemende clubs werd hierdoor flink uitgebreid. Een jaar later (in 1997) werd de KNVB Beker beloften in het leven geroepen. Sindsdien doen de beloftenelftallen (reserveteams van profclubs) niet meer mee aan de districtsbeker. Het aantal districten werd met ingang van het seizoen 2001/02 terug gebracht tot de huidige zes.

De KNVB slaagde er ondertussen niet in om een goede planning voor het speelschema van de districtsbekers te maken. Steeds vaker moesten wedstrijden op de impopulaire doordeweekse avonden worden gespeeld. Daarom werd in 2003 besloten het aantal speeldagen te beperken door de laatste acht op één dag te laten spelen in poulevorm. De beide poulewinnaars speelden vervolgens de finale. De wedstrijden duurden slechts tweemaal 20 minuten en eventuele verlengingen 2x 5 minuten. In 2006 werd bovenstaande wijziging weer tenietgedaan en teruggekeerd naar het normale bekersysteem.

Van seizoen 2005/06 tot en met 2016/17 was er in district West II een aparte caterorie 2 waar standaardelftallen uitkomend in de Vierde en Vijfde klasse en vanaf 2014/15 ook de Derde klasse voor konden inschrijven.

Naast de districtbekers voor standaardelftallen mannen zijn er nog districtsbekers voor o.a. reserve-elftallen mannen categorie A, reserve-elftallen mannen categorie B in diverse ondercategorieën, vrouwen Tweede en Derde klasse, vrouwen Vierde klasse en lager, G-voetbal en jeugd JO13 t/m JO19.