Aziz Sancar
 Aziz Sancar
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Persoonlijke gegevens | ||||
| Geboortedatum | 8 september 1946
| |||
| Geboorteplaats | Savur | |||
| Land | Turkije | |||
| Academische achtergrond | ||||
| Alma mater | Istanbul Faculty of Medicine University of Texas at Dallas Technische Universiteit Istanboel
| |||
| Wetenschappelijk werk | ||||
| Vakgebied | DNA-schade, celcyclus,[1] circadiaan ritme, biochemie,[1] moleculaire biologie,[1] desoxyribonucleïnezuur[1]
| |||
| Nobelprijs voor Scheikunde | ||||
| Jaar | 2015 | |||
| Reden | Voor hun mechanische studies van DNA-reparatie. | |||
| Samen met | Tomas Lindahl Paul Modrich | |||
| Voorganger(s) | Eric Betzig Stefan Hell William Moerner | |||
| Opvolger(s) | Jean-Pierre Sauvage Fraser Stoddart Ben Feringa | |||
| Website | ||||
| ||||
Aziz Sancar (Savur, 8 september 1946) is een Turkse scheikundige die gespecialiseerd is in de reparatie van DNA-schade en de celcyclus.
In 2015 kreeg hij samen met Tomas Lindahl en Paul Modrich de Nobelprijs voor Scheikunde voor hun mechanistische studies van DNA-reparatie.[2] Hij is als biochemicus en moleculair bioloog verbonden aan de Universiteit van North Carolina te Chapel Hill en Yale-universiteit.
Werk
Sancar deed onderzoek naar het herstelvermogen van bacteriën. Na blootstelling aan intense ultraviolette straling herstelden bacteriën zich onder invloed van zichtbaar blauw licht. In 1976 ontdekte hij dat het enzym photolyase voor dit herstel verantwoordelijk is, maar lange tijd was onduidelijk hoe dit proces plaatsvond.
Via experimenten ontdekte Sancar het DNA-reparatiemechanisme van nucleotide excision repair (NER). Hierbij wordt rond de ontdekte fout een stuk van 12-13 'letters' door het enzym exinuclease uit de DNA-streng verwijderd. Vervolgens maakt het enzym polymerase een nieuw, correct stuk DNA aan dat door ligase in het gat wordt geplakt. In 1983 publiceerde Sancar zijn resultaten.[3]
Later toonde hij aan dat dit mechanisme in alle levende cellen, dus ook in die van mensen, voorkomt.
- ↑ a b c d Nationaal Normbestand van Tsjechië; geraadpleegd op: 7 november 2022; NKC-identificatiecode: hka20191030662.
- ↑ "The Nobel Prize in Chemistry 2015", Nobelprize.org, Nobel Media AB, 7 oktober 2015. Geraadpleegd op 12 oktober 2015.
- ↑ A. Sancar, W.D. Rupp (1983). A Novel Repair Enzyme: UVRABC Excision Nuclease of Escherichia coli Cuts a DNA Strand on Both Sides of the Damaged Region. Cell 33 (1): 249-260. PMID 6380755.
· 
· 